Kıymetli Evraklarda Nispi Def'i (Şahsi Savunmalar)

Ticari Senetlerde kanunun öngördüğü zorunlu unsurların olmaması veya herhangi bir şekil şartının yerine getirilmemesinin sonucu olarak (örneğin senette keşidecinin imzasının bulunmaması vs.) senedin geçersiz olduğu şeklinde yapılan savunma, senet metninden doğan itirazlardandır. Bu gibi itirazlar senede bakmakla anlaşıldığından, bu senetleri elinde bulunduran herkes, başvurana karşı bu itirazını ileri sürebilir. Nama,Emre,Hamile yazılmış olan kıymetli evraklarda ileri sürülen bu itirazlar mutlak savunma itirazlarıdır.Herhangi bir şekilde reddolunamaz. Ancak Kıymetli Evrakın üzerinde yer alan zorunlu unsurlara karşı yapılacak mutlak savunmalar dışında, bu evrakların düzenlenmesine dayanak olan kişisel ilişkilerden doğan alacaklara yapılacak savunmalar da söz konusu olabilir. Bu gibi durumlardan doğan ve geçersizliği öne sürülecek savunmalar, teknik anlamda def’i olsalar dahi,senedin geçersizliği ile ilgili savunmalar sadece senedi düzenleyen ile senet lehdarı arasında hüküm ifade edecek olup, yapılacak itirazlar 3. kişileri bağlamayacaktır.Bunların tek istisnası nama yazılı senetlerdir.

Kişisel ilişkilerden kaynaklı senetleri ciro yolu ile devir alanlara karşı mutlak itirazlar öne sürülemez. Bu tür senetler genellikle keşideci veya lehdar arasında, senet dışı ilişkiden örneğin aralarında yapmış oldukları bir sözleşmeden doğabilmektedir. Yapılan sözleşme herhangi bir mal alışverişi ya da eski bir alacak için yapılmış olabilir. Böyle durumlarda iki taraf arasında çıkacak olan itilafta örneğin borçlu olan, bozuk çıktığı için malı lehdara iade etmiş ise, senedi ödemek istemeyen borçlu savunmasını ancak senedi düzenleyen lehdara (alacaklıya) karşı ileri sürebilecektir. Bu bakımdan yapılacak savunmalar ancak iki taraf arasında hüküm ifade edeceği için, nispi savunma olarak değerlendirilmektedir. Borçlu savunmasını senedi devir almış olan 3. kişilere karşı öne süremeyecektir. Senedi devir alan kişilere bu ödemeyi yapmak zorunda olacaktır. Lehdara karşı ancak Borçlar kanununa dayalı olarak dava açabilecektir.