Taşınmaz Mallarda Ortaklığın Giderilmesi
Kat Mülkiyeti Kanununun 7.maddesine göre, kat mülkiyetine veya kat irtifakına tabi olan taşınmazlarda ortaklığın giderilmesi istenemez. Paylaşma paydaşların rızası ile yapılırsa, yani rızaen yapılarak paylı mülkiyet sona erdirilirse mesele yoktur.Taraflar bu paylaşmayı, malı parçalara ayırarak (aynen bölüşme) veya bedelini paylaşmak üzere malı pazarlık suretiyle veya arttırma ile içlerinden birine veya üçüncü bir kişiye satarak (bedelin bölüşülmesi) yapmayı sağlayabilirler(T.M.K.699/1).Bir taşınmazın bu tarzda paylaştırılması için, resmi senet yapılması ve tapuya tescil edilmesi gerekir.
Kadastro uygulanmayan yerlerde bulunan tapusuz taşınmazlar bakımından resmi şekle uyulmadan Taksim sözleşmesi yapmak mümkündür. Şayet bir veya birkaç paydaş paylaşmaya yanaşmaz ise veya taraflar paylaşmanın tarzında uyuşamazlarsa, paylaşmanın mahkeme tarafından sağlanması için dava açmak durumundadırlar.Sulh Hukuk Mahkemelerinde görülen bu dava bir eda davasıdır. Davada bütün paydaşların taraf olması gerekir. Davalı paydaşlardan birinin ölü olduğu anlaşılırsa, paylaşma davası reddedilmeyip, mirasçılarının tespiti ve davaya katılmalarının sağlanması gerekir. Hakim bu davada, malın aynen bölünmesi mümkünse malın aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verecektir. Dava edilen taşınmazın tapu kaydındaki ipotek ve haciz şerhleri paylaşıma kanuni bir engel teşkil etmez. Satış yükümlülüklerle yapılacaktır.
Birden Fazla Taşınmaz İçin Ortaklığın Giderilmesi Davası
Davada, Davacı, satış yolu ile paylaştırma, davalı aynen paylaştırma istemişse, aynen paylaştırma mümkün ise aynen paylaştırmaya karar verilmesi gerekir. Davacı satış yolu ile paylaştırma istemiş davalı da buna itiraz etmemişse, hakim aynen paylaştırma mümkün olsa bile, satış yolu ile paylaştırmaya karar vermek zorundadır.
Bir taşınmazın aynen bölünmesinin mümkün olup olmadığı belirlenirken, yalnız arsanın değil, üzerinde bütünleyici parça durumundaki binaların da dikkate alınması gerekir.Aynen paylaştırmayı önlemek için üçüncü kişiye yapılan pay bağışının muvazaalı olduğunu paylaşma isteyen paydaş her türlü delille ispat edebilir.Bu takdirde pay mülkiyetinin devri iptal edilir.
Mal fiilen paylaştırılıncaya veya mal satılıp mülkiyet devredilinceye kadar paylı mülkiyet sona ermez. Satış yoluna başvurulması halinde, elde edilen bedel bölüştürülür.Satış sonunda elde edilecek paranın ne şekilde dağıtılacağının mahkeme kararında gösterilmesi gerekir.
